Zdrowe słodziki naturalne – rodzaje i właściwości

Osoby cierpiące na cukrzycę oraz chcące ograniczyć liczbę przyjmowanych kalorii często decydują się na zdrowe zamienniki cukru. Są to substancje słodzące pochodzenia naturalnego, które nie podnoszą poziomu glukozy we krwi i nie są kaloryczne, posiadają natomiast słodki smak. Nie wiążą się także z ryzykiem, które cechują słodziki syntetyczne– na przykład niesławny aspartam, któremu przypisuje się między innymi właściwości rakotwórcze. Spożyty przez człowieka aspartam, organizm uznaje jako dawkę cukru, co powoduje wyrzut insuliny w celu rozłożenia łańcuchów cukru na prostsze. Co najgorsze aspartam nie jest cukrem, a powoduje znaczący wzrost insuliny we krwi. Jest on używany jako zamiennik cukru w przetwarzanych produktach, ponieważ jest blisko 200 razy słodszy od cukru oraz o wiele tańszy.

Przyjrzyjmy się natomiast, jakie słodziki naturalne są dostępne na rynku i jakie mają pozytywne właściwości w odróżnieniu od aspratamu, cukru buraczanego, czy choćby syropu glukozowo-fruktozowego, które wpływają degeneracyjnie na nasze zdrowie, przy długotrwałym stosowaniu.

Stewia– najsłodsza roślina

Jeśli szukamy potężnego zamiennika cukru, którego bardzo mała ilość wystarczy do posłodzenia wszystkiego, czego dusza zapragnie, takie właściwości posiada stewia. Jest 35 razy słodsza od sacharozy (w przypadku koncentratów nawet 200-300 razy!) i dostępna jest w sklepach pod różnymi postaciami– jako proszek, kapsułki, płyn czy suszone liście. Stewia nie podnosi poziomu cukru we krwi, charakteryzuje się brakiem kalorii i nie powoduje próchnicy. Pomaga leczyć nadciśnienie tętnicze oraz działa antybakteryjne i przeciwgrzybiczo.

Niewielką wadą stewii jest jej smak– wyraźnie różni się od cukru. Posłodzone nią pokarmy mają delikatnie ziołowy posmak. Do stosowania stewii jest potrzebne kilkukrotne spróbowanie i przekonanie się do jej słodkiego, lecz charakterystycznego dla tej rośliny smaku.

Erytrytol– najlepszy zamiennik cukru

Pod względem chemicznym erytrytol jest alkoholem cukrowym– może to brzmieć dziwnie, jednak warto wiedzieć, że występuje on naturalnie w owocach takich jak melony, winogrona czy gruszki. Innymi tego typu alkoholami są: sorbitol, maltitol i mannitol, stosowane w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Erytrytol pozyskiwany jest bezpiecznie w procesie fermentacji i izolowany przez filtrację, krystalizację i suszenie. Może zastępować cukier m.in. w wypiekach i deserach. Jest bezpieczny dla cukrzyków ze względu na praktycznie zerowy indeks glikemiczny oraz brak zawartości kalorii. Erytrytol jest całkowicie neutralny dla zębów i układu pokarmowego, chociaż wygląda zupełnie jak cukier i smakuje podobnie– jest tylko o około 20% mniej słodki. Słodzik ten poprawia elastyczność tętnic u cukrzyków oraz zwiększa przepływ krwi przez naczynia włosowate.

Ksylitol– cukier brzozowy

Kolejny alkohol cukrowy, o nieco wyższym indeksie glikemicznym niż erytrytol, jest ksylitol. Nie jest tak doskonałym zamiennikiem sacharozy, jak poprzednik– chociaż również powoli podnosi poziom glukozy we krwi, to nie jest pozbawiony kalorii, a jedynie ma ich około 40% mniej niż cukier kuchenny (buraczany). Może się za to pochwalić dodatkowymi właściwościami zdrowotnymi– działa bakteriobójczo, dzięki czemu zapobiega powstawaniu próchnicy, a także przeciwgrzybicznie. Poza tym, ksylitol zwiększa wchłanianie wapnia z pożywienia, co czyni go dobrym dodatkiem do diety osób cierpiących na osteoporozę. Zasadowy odczyn tej substancji sprawia, że nie zakwasza ona organizmu.

Ksylitolu nie można spożywać bez ograniczeń– większe ilości podrażniają układ pokarmowy, dlatego dzienna dawka nie powinna wynosić więcej niż 3 łyżeczki. Wysokie dawki ksylitolu prowadzą do efektu przeczyszczającego. W dodatku jego wprowadzanie do diety powinno odbywać się stopniowo, gdyż do jego strawienia potrzebny jest specjalny enzym– organizm musi przyzwyczaić się do jego produkcji.